Eugène Emmanuel Viollet-le-Duc 19. yüzyılda Rasyonalizmi temel alan kuramsal yazılarıyla modern mimarlığa giden yolu açmıştır.

Bu derlemeye de adını veren 19. Yüzyılda Gotik Üslup Üzerine adlı yazısı Güzel Sanatlar Akademisi ile yaptığı ünlü bir tartışmadır. Mimarlık Ve Üslup başlıklı bölüm, Viollet-le-Duc'un en kapsamlı çalışması olan Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe siecle içindeki Üslup maddesinin tamamıdır. Genç yaşından beri sık sık uzun seyahatlere çıkan mimarın, yaşamı boyunca yaptığı yazışmalardan bir seçkiyi de Mektuplar başlığı altında biraraya getirdik. "Çağımızda, Gotik denilen üslupta bir kilise inşa edilebilir mi, yani Ortaçağ'da, o çağın gerekleri ve inançları çerçevesinde anlam taşıyan bir kilise kopya edilebilir mi?"

"Ne kadar çabalarsanız çabalayın, bu halk bir Roma bazilikasında değil de, bir Gotik kilisede daha iyi evlendiğine, daha iyi vaftiz edildiğine inanacaktır hep."

"...çağımızda, çoğu pek önemli sanat eserinin eksik olan niteliği üsluptur. Üslubun yerini tarz alır; öyle ki çoklukla, hatta sanatçılar arasında bile tarz, üslup sanılır." "Her zamanki gibi sevimli bir insansınız, ama müze müdürüsünüz, dolayısıyla da doğuştan soyguncusunuz: Anıtları yağmalar, alçak-kabartmaları yerlerinden sökersiniz; nihayetinde, size beslediğim hürmet ve dostluk dışında, konumunuzun niteliklerine ve kusurlarına sahipsiniz."