Bu kitap, gerçekleştiği biçimiyle faşizmin korkunç insani sonuçlarını,
mitsel nüvesini oluşturan palingenetik bakışına atfeder. O bakış ki,
dış dünya ile yaratıcı bir etkileşimi ve güçlü bir bütünleşmeyi değil de
onun sadece dar bir bölümüyle topyekûn ve sapkın bir özdeşleşmeyi
destekler.”
Faşizmin sosyo-tarihsel ve ideolojik yapısı hakkında akademik
dünyanın önde gelen isimlerinden biri sayılan Roger Griffin Faşizmin
Doğası’nda, ayrıntılı örneklerle Avrupa’dan Asya’ya, Japonya’dan Latin
Amerika’ya kapsamlı bir faşizm dökümü ortaya koyuyor. Ancak sadece
tarihsel bir bilgi yığını oluşturmak yerine faşizmin ideolojik özüne
odaklanarak, var olan siyasi düzenlerde nasıl yeni bir angajman arzusu
yarattığı ve bu arzuyu tatmin etme iddiasını nasıl temellendirdiği
üzerine etraflı bir tartışma yürütüyor. Her biri kendi içinde çeşitli
özgünlükler taşımakla beraber, faşist hareketlerin propaganda,
dil ve siyasal varoluşları arasındaki ortaklıklara eğiliyor. Tüm bu
analizlerinde “arındırıcı milli yeniden diriliş (palingenesis)” temasının
etkin ve kavrayıcı bir önemi olduğunun altını tekrar tekrar çiziyor.
Şabloncu bir karşı propaganda dili üretmek yerine, daha önce yapılmış
faşizm tahlillerinin haklı oldukları ve yanılgıya düştükleri noktaları
belirleyerek, faşizmin analizinde nelere dikkat edilmesi gerektiği
hususunda saptamalarda bulunuyor.
Griffin, yaşadığımız dünyanın tarih-öncesine aitmiş gibi davranılan
faşizme karşı, okurunu uyanık olmaya davet ediyor...