Eskiden Anadolu şehirlerinde "Gramofonlu Kahvehane"ler bulunurdu. Buralarda yeni çıkmış ya da eski taş plaklar çalınırdı. Bu kahvehaneler, yöre sanatçılarını da özendirir, onların "canlı" icralarının da yeri yurdu olur, hatta plak doldurmalarına vesile olurdu. Asıl "iş"i edebiyat olan şair ve yazar Tahir Abacı'nın Radikal İki, Milliyet Sanat, Kaçak Yayın gibi gazete ve dergilerde yayımlanmış "memleketin şarkısı türküsü üstüne yazılar"ını toplayan bu kitap bizi o gramofonlu kahvehanelerin atmosferine götürüyor.

Şarkıların evreni, türkülerin yeri yurdu, şiir ile şarkının kesişme noktaları, plakların serüveni, Anadolu şehir müziği, Dicle-Fırat müzik havzası, Yeşilçam şarkıları, müziğin kadınları, Vatan Sevdiren Mızrap: Tanburî Cemil Bey, Mağrur Tını: Udî Nevres Bey, Ölümsüz Ses: Celal Güzelses, Kaynaktaki Ses: Erzincanlı Hafız Şerif, Çılgın Mızrap: Malatyalı Fahri, Uzun Hava Okuyan İstanbullu: Neriman Altındağ Tüfekçi, Saklı Anadolu Efsanesi: Enver Demirbağ, İbrahim Tatlıses, Ahmet Kaya... Müziğin keyifle okunan "hikâye tarafı"nı anlatırken, geniş bir alanda dolaşan, müzik ekseninde ülkenin toplumsal serencamına da tanıklık eden, belleğe katkı yaparken ip uçları da veren denemeler toplamı...