"Sosyoloji ve Tarih" , Türkiye'de ilk kez genel olarak sosyal bilimlerde, özel olarak sosyolojide Yöntem Sorunu'nu gerçek boyutlarıyla açıklamaya çalışmaktadır. Temel amacı, neslek gerçekliğin niteliğini belirtmek ve yöntem konusundaki dogmaları eleştirmek olan Doğan Ergun, bu kitabında "Toplum araştırmalarında yöntemin, toplumların tarihsel özgüllük ilkesine göre" uygulanmasının dogmalardan kurtulmak ve bilimsel anlayışı geliştirmek açısından taşıdığı önemi vurgulamaktadır. 

Böyle bir yaklaşım, somut araştırmaları, somut çözümleri her şeyin üzerinde tutar. Yazarın deyişiyle : "Çünkü bu araştırmalar, bu çözümlemeler içinde birçok düzey, aşama, bütünlük, yönseme kavramları oluşacağı gibi, işlev ve yapı kavramları da kurulacaktır. Fakat bütün bu kavramların anlamı ve yükü ancak diyalektik hareket içinde meydana çıkacak ve değerlendirilecektir.

Benzer kavramlar benzer gerçekleri kapsar. Fakat araştırması yapılmış başka gerçekleri gösteren kavramların kalıplarına araştırması yapılmamış gerçekleri sığdırmaya kalkışmak, boş lakırdı etmekten daha ileriye gidememek demektir."