Anlama Arzusu, modern Türk romanı ve hikâyesi üzerine yazılmış kapsamlı yazılardan oluşuyor. Edebî metinlerin çok anlamlı ve katmanlı yapısına yoğunlaştığı bu yazılarında Mustafa Kurt, ele aldığı konu ve sorunları metinler üzerinden değerlendiriyor. Sait Faik Abasıyanık'tan Ahmet Hamdi Tanpınar'a, Necip Fazıl Kısakürek'ten İlhami Bekir Tez'e, Celâl Nuri İleri'den Abdülhak Şinasi Hisar'a, Hüseyin Su'dan Bekir Şakir Konyalı'ya kadar farklı yazarların metinlerine bir "anlama arzusu" ile yaklaşılan bu yazılarda, metnin kurucu ögeleri ile anlam ilişkileri sorgulanıyor. Varoluşçuluk ve Türk edebiyatı, Modernizm ve Gerçeküstücülük, edebî metinde tamamlanmamışlık, gelenek ve modernlik, toplumsal kimliğin inşası, anlatının dili ve anlatıcının sesi gibi konu ve sorunlar, metinler üzerinden irdeleniyor.

Anlama Arzusu'nda yer alan yazıların temel sorunsalı, edebiyatın metinlerden oluştuğu ve metinlerin zengin anlam katmanlarına doğru yolculuk yapılmadan "edebî olan"ın gerçek niteliklerinin belirginleşmeyeceği gerçeğidir. Bu çerçevede, kitaptaki yazılar, edebiyat metinlerinin anlam derinliklerini yoklamayı ve onları bir okur gözüyle daha bir "görünür" kılmayı amaç edinmektedir.