“Tiyatronun gökyüzünde

Parlayan sen ey Arusyak!”

Arusyak Papazyan’ı bir kitabın konusu yapacak kadar önemli kılan neydi? Her şeyden önce, o bir öncüydü. Osmanlı topraklarında tiyatroyu meslek edinip sahneye çıkma cesareti gösteren ilk kadın tiyatro sanatçısıydı. Bu cesaretin bedelini ise yürek burkan bir yaşamla ödemek zorunda kaldı.
Arusyak’ın yaşamı, sadece bir kadının sahneye çıkışının öyküsü değil, aynı zamanda bir dönemin sosyal ve kültürel yapısının da aynasıdır. Onun öyküsü ve yaşamındaki kırılma noktaları, yalnızca Osmanlı Ermeni toplumunun değil, Osmanlı İmparatorluğu’nun da toplumsal dönüşümüne ışık tutar.
Arusyak… Venüs gezegeninin Ermenice karşılığı olan bu isim, aynı zamanda sıklıkla kullanılan bir kadın adıdır. Venüs, Roma mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçası olarak bilinir. Hem tanrıları hem de ölümlüleri büyüleyen güzelliğiyle aşkın ve tutkunun simgesi olur. Tanrıça Venüs’ün aşkı, tıpkı ismini aldığı, o güneşe yakın gezegenin yıkıcı sıcaklığı gibi, hem büyüleyici hem de yakıcıdır. Arusyak ise Venüs’ün güneşe tutulması gibi tiyatroya tutulmuş, tiyatro ateşiyle yanıp kavrulmuş ve sonunda eriyip gitmiştir.