Beş Şehir’in macerası, İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde yer alan Tanpınar Arşivi çalışmalarımızdan öğreniyoruz ki 100 yıl önceye dayanıyor. Eserin ilk tohumu, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın, 1924’te bir Erzurum seyahatinde Ahmet Kutsi Tecer’le atılmıştır. Yayım macerası ise, 1938’de dergilerde başlayıp 1960’taki ikinci basımına kadar sürecektir. Tanpınar, Beş Şehir’i neredeyse, bir şehrin mimarisinin yüzyılları alan yapılanması örneğinde olduğu gibi, bir dil konstrüksiyonu ile inşa eder. Beş Şehir’in ilk tohumlarının atılışının 100. yılında, bu Eleştirel Basım’a, 1946’daki ilk basımı ile 1960’taki ikinci basımını karşılaştırmalı olarak sunduğumuz özel bir tasarımının yanı sıra, fotoğraflar, açıklamalı notlar ve sözlük, metinlerin dergilerde yayımlanan özgün sayfaları ile Beş Şehir’e ait el yazmaları eşlik ediyor. Her bölümün başına eklediğimiz karekodlarla da okurlar, Tanpınar’ın metne taşıdığı mekânların izini sürerken şehirlerin ve tarihin içinde dolaşma imkânı bulacaklar.