Sadece anıldığımız sürece varız.
Kalpleri titreten hikâyeleriyle inanılmaz derinlere yayılan Paco Roca, bu kez İspanya'da dünya çapında iz bırakan baskıcı bir dönem çizgilerine taşındı.
Roca'nın gazetecisi Rodrigo Terrasa ile birlikte kaleme alınmak Unutulan Ruhların Çukuru , Franco rejiminin kurşuna dizip toplu mezarlara gömdüğü binlerce kurbanın yaşadığını günyüzüne çıkararak itibarlarını iade ediyor.
Tek öğrencilerinin naaşılarının hak ettiği şekilde su altında kalabilmesiydi.
1940'ta öldürülenlerin kalıntılarının annesinin mezarına taşınmaya çalışan Pepica Celda'nın bu zorlu mücadelesinin odağına alan bu sertifikalı grafik roman, aynı zamanda Franco döneminde infaz edilen kişilerin gömülerek görevlendirilen mezarcı Leoncio Badía'nın onurlu yaşadığına da bir parantez. Mezarcının, katledilenlerin yanında eklediği küçük şişelerdeki ipuçları, faşizmin örtbas ettiği sayısız sırrın ortaya çıkmasına katkıda bulunuyor.
Bir ülkenin ve toplumun yakın tarihiyle yüzleşmesine tanıklık eden kitap, okurun bireysel ve toplumsal hafızanın devamında unutma kültürünün üzerine düşündürüyor.
Álex Montoya tarafından çok yakında beyazperdeye de uyarlanacak Unutulan Ruhların Çukuru , Franco İspanya'sında yitip giden nice faili meçhülün ebedî ruhuna sanatsal bir gözetim altında.
Bir toplumun ölülerine bakarak o halkalardan çok şey öğreniliyor.